Rozwijanie słuchu mownego u dziecka w wieku przedszkolnym

Rozwój mowy to nieustający proces, którego rozkwit przypada na pierwsze lata życia dziecka. W miarę jak maluch eksploruje i interaktywnie uczestniczy w językowym otoczeniu, rozwija mowę na wielu poziomach, zaczynając od percepcji dźwięków aż do zrozumienia skomplikowanych struktur językowych. Różnicowanie głosek, identyfikowanie intonacji i akcentów, rozpoznawanie słów, rozumienie gramatyki i struktury zdania postępuje wraz z dojrzewaniem mózgu i jednoczesnym rozwijaniem funkcji percepcyjno-motorycznych. Uwaga słuchowa, pamięć, synteza i analiza słuchowa to tylko wybrane, elementarne sprawności, które stanowią fundament dla nabywania umiejętności językowych. Czy dla nauczyciela w przedszkolu wiedza na temat bazowych funkcji związanych z mową ma jakąkolwiek wartość praktyczną? Jak najbardziej! Rozumienie mechanizmów, od których zależy to, czy dziecko będzie prawidłowo rozumiało komunikaty oraz budowało poprawne wypowiedzi, pozwoli nauczycielowi skutecznie pracować nad rozwijaniem mowy u swoich podopiecznych. Wprowadzenie aktywności stymulujących funkcje bazowe przyczyni się do lepszego rozwoju mowy biernej i czynnej, a także będzie miało wpływ na rozwój poznawczy, w tym na uczenie się, na dalszych etapach edukacyjnych dziecka. Obserwowanie, w jaki sposób dzieci rozwijają umiejętności językowe, jest niezwykłe. Aktywny udział i świadome wspomaganie procesu nabywania mowy przez dziecko są o wiele bardziej fascynujące. Nauczyciel niczym magik może wyciągać z kapelusza rozmaite aktywności, pomysły. A każde zorganizowane działanie, jeśli jest świadome i celowe, może stymulować określone funkcje leżące u podłoża procesów percepcji i ekspresji mowy. Bazowe funkcje są jak koła zębate, które wprawione w ruch wpływają na siebie nawzajem i prowadzą ostatecznie do rozwinięcia u dziecka umiejętności językowych i komunikacyjnych. Jakie funkcje wpływają na odbiór i nadawanie mowy? Aby dziecko słuchało, rozumiało i mówiło, musi rozwinąć szereg sprawności. Pierwszym warunkiem właściwego odbioru komunikatu jest oczywiście prawidłowe słyszenie. Jednak słuch fizyczny i niezakłócony odbiór fali dźwiękowej są tylko pierwszym stopniem do właściwego przebiegu procesów percepcji i ekspresji mowy. Niejednokrotnie spotykamy w praktyce edukacyjnej czy terapeutycznej dzieci, które pomimo sprawnego słuchu nadal mają problem z właściwym odbiorem komunikatów językowych. Jakie zatem inne sprawności są potrzebne do tego, aby...